Wat zijn de gevolgen van vroeggeboorte op latere leeftijd?

Gelukkig wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar de gevolgen van vroeggeboorte op volwassen leeftijd. Hoewel een deel van de te vroeggeboren baby’s zich later herstelt en de achterstanden inhaalt, is er ook een gedeelte dat levenslang de gevolgen van vroeggeboorte ervaart. Met name bij baby’s geboren voor 32 weken, is de kans op beperkingen en/of achterstanden groter.

Wanneer een kindje te vroeg wordt geboren, zijn er gezondheidsrisico’s die direct zichtbaar zijn zoals, ademhalingsproblemen, drinkproblemen, groeiproblemen en een hogere kans op infecties. Gelukkig groeien veel baby’s over deze ontwikkelingsproblematiek heen naarmate ze meer richting de uitgerekende datum gaan en de eerste paar jaar van hun leven. Maar ook voor hen zijn de risico’s voor gezondheidsproblemen groter op latere leeftijd dan bij kinderen welke a-terme geboren zijn.

Cognitieve problematiek

Prematuur baby’s hebben een hoger risico op leer- en gedragsproblemen, zoals AD(H)D en ASS, namelijk 2 tot 4 x hoger. Een oorzaak is de rijping van de hersenen. De hersenen van te vroeggeboren baby’s hebben niet de kans gehad zich voldoende te rijpen in de baarmoeder, terwijl deze ontwikkeling in het laatste trimester de grootste groeispurt ondergaat. Dat zorgt voor extra kwetsbaarheid in het hersengebied gerelateerd aan aandacht en emotieregulatie (prefrontale cortex). Ook is het risico op hersenbloedingen of infecties groter bij te vroeggeboren kinderen, wat kan zorgen voor hersenschade.

Ook is er een verhoogde kans op motorische problemen (bijvoorbeeld DCD) en een iets lagere IQ score, wat allemaal samenhangt met de bovengenoemde rijping van de hersenen.

Doordat de cognitieve risico’s hoger zijn bij prematuren en zij op jonge leeftijd al veel stress hebben ervaren, is er ook meer kans op depressie, angst en emotionele problemen op latere leeftijd.

Fysieke problemen

Doordat de rijping van de longen pas klaar is na 32 (en soms iets later), hebben prematuren vaker last van ademhalingsproblemen zoals astma en longfunctiestoornissen. Ook is er een klein verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Tevens is er, met name in het begin, een achterstand in de groei, al wordt dit vaak tijdens de pubertijd weer rechtgetrokken.

Sociaal maatschappelijke gevolgen

Wanneer een mens angst, stress of depressieve gevoelens ervaart, heeft dat ook gevolgen op sociaal gebied. Er kan hierdoor meer kans zijn op moeite hebben een baan vast te houden of langdurige relaties aan te gaan. Dit alles verschilt enorm met de sociale en sociaaleconomische achtergrond van een persoon.

Als kind of tiener is er een grotere kans op het nodig zijn van extra hulp op school of speciaal onderwijs. Ook kunnen de schoolprestaties gemiddeld iets lager zijn dan bij een a-terme geboren baby.

Vroeggeboorte kan dus levenslange gevolgen hebben, maar dit hoeft niet. Dit hangt samen met de zwangerschapsduur, hoe korter, hoe groter de kans op beperkingen en problemen. Ook de neonatale zorg, de gezondheid van de moeder tijdens de zwangerschap en de medische ontwikkelingen dragen bij aan de gezondheid van een te vroeggeboren baby. Het is altijd goed om als volwassene bij problemen aan te geven dat je te vroeg geboren bent, om zo de juiste hulp te krijgen. Steeds meer artsen staan gelukkig open voor de problematiek die het gevolg zijn (vroeg)geboorte.